Xesekiya, Yuda mangana
Taruxune Firinden 29.1-2
1Elaa diin Hoseyaa mangayaan ɲɛɛ saxandeni Isirayila yi, Axasi a diin Xesekiya yi findi mangan na Yuda xun na. 2Xesekiya findi mangan na a ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun suulunden nan ma, a yi ɲɛɛ mɔxɔɲɛn nun solomanaanin ti mangayani Yerusalɛn yi. A nga yi xili Abiya, Sakari a dii tɛmɛna. 3Naxan fan Alatala yɛɛ ra yi, a yi na liga alo a benba Dawuda a liga kii naxan yi. 4A yi kidene kala geyane fari, a kide gɛmɛne yibɔ, a Asera kide gbindonne rabira. Musa saɲi sawura sula daxin naxan nafala,18.4 Saɲi sawurana fe mɔn sɛbɛxi Yatɛne 21.8-9 kui. a na fan kala, bayo Isirayila kaane yi wusulanna ganma na nan yɛtagi na waxatini. Na saɲi sawuran yi xili nɛn Nehusatan. 5Xesekiya yi a yigi sa Alatala yi, Isirayilaa Ala. Yuda mangan naxanye dangu a yɛɛ ra e nun naxanye bira a fɔxɔ ra, a ɲɔxɔn mi yi ne yɛ mumɛ! 6A lu Alatala fɔxɔ ra, a mi xɛtɛ a fɔxɔ ra mumɛ, Alatala yamarin naxanye sɛbɛ Musa ma a ne suxu. 7Alatala lu nɛn Xesekiya xɔn, a nɔɔn sɔtɔ a wanla birin yi. A yi murutɛ Asiriya mangan xili ma, a mi fa xuru a bun mumɛ. 8A yi Filisitine nɔ siga han Gasa dɛxɔn, a kantan ti gbengbene nun taa makantanxine fan suxu.
9Manga Xesekiya ɲɛɛ naanindeni, Isirayila mangana Elaa diin Hoseya ɲɛɛ soloferedeni, Asiriya mangan Salamanasari yi fa Samari taan xili ma. 10A yi Samari taan suxu ɲɛɛ saxanna yɛngɛn xanbini, Xesekiyaa ɲɛɛ sennindeni, naxan findi Isirayila mangan Hoseya ɲɛɛ solomanaaninden na. 11Asiriya mangan yi Isirayila kaane xali Asiriya yi konyiyani, a sa e radɔxɔ Xala yamanan nun Xabori baan fɛma Gosan yamanani e nun Mede kaane taane yi. 12Na birin liga nɛn amasɔtɔ Isirayila kaane mi Alatala xuiin namɛ, e Ala, e naxan ma layirin kala, bayo e mi a xuiin suxu. Alatalaa walikɛɛn Musa yamarin naxanye birin fi e ma, e mi ne liga.
Sɛnakɛribi yi Yuda yɛngɛ
13Xesekiyaa mangayaan ɲɛɛ fu nun naanindeni, Asiriya mangan Sɛnakɛribi yi siga Yuda taa makantanxine xili ma, a yi ne birin suxu. 14Yuda mangan Xesekiya yi xɛraan nasiga Lakisi taani a faladeni Asiriya mangan xa, a naxa, “N bata kalan ti. I masiga n na. I na naxan fala n xa, n na ligɛ.” Asiriya mangan yi gbeti fixɛn kilo wuli solomanaanin e nun xɛmaan kilo kɛmɛ solomanaanin sa Yuda Mangan Xesekiya fari yanginna ra. 15Gbeti fixɛn naxan birin yi Alatala Batu Banxini e nun nafulu ramaradene manga banxini, Xesekiya yi ne fi a ma. 16Na waxatini, xɛmaan naxanye yi saxi Alatala Batu Banxin dɛɛne nun dɛ ti wudine ma, Yuda mangan Xesekiya yi ne tongo, a sa e so Asiriya mangan yii.
Sɛnakɛribi yi a kɔnkɔ e ma
Esayi 36.2-22 nun Taruxune Firinden 32.9-16
17Asiriya mangan yi a kuntigine mangan nasiga Manga Xesekiya ma Yerusalɛn yi keli Lakisi taani, e nun a tande xunna nun a sofa kuntigina e nun gali gbeena. E yi fa Yerusalɛn yi, e sa ti ige ramarade faxaraxiin dɛxɔn ma,18.17 Ige ramaraden naxan geyaan na. dugi xane xɛɛ ma kiraan na. 18E yi mangan xili. Xiliki a diina Eliyakimi, manga banxin kuntigin yi siga e fɛma, e nun sɛbɛli tiin Sebena nun Asafi a dii xɛmɛn Yowa, mangana yenla.
19Sofa kuntigin yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ a fala Xesekiya xa, ɛ naxa, ‘Asiriya manga gbeena ito nan falaxi, a naxa: I yigi saxi nanse ma? 20I yengi a ma a fɛrɛn nun sɛnbɛna i yii, i yɛngɛn so, koni fala fuun nan na ra. Nayi, i ya lannayaan saxi nanse yi han i murutɛ n xili ma? 21I ya lannayaan saxi Misiran yamanan nin, a mɛn kaane xa ɛ mali. Na luxi nɛn alo muxun na la xayen na a dunganna ra naxan girama, a yi a yiin xaba. Naxan na a digan a yi, na a maxɔlɔma nɛn. Misiran mangan na kii nin muxune xa naxanye e taxuma a ra. 22Waxatina nde ɛ a falama nɛn n xa, ɛ naxa, “Alatala, nxɔ Ala, nxu nxu taxuxi na nan na.” Anu, Xesekiya xa mi Ala batudene kala geyane fari ba? A tan nan a fala Yuda kaane nun Yerusalɛn kaane xa, a naxa, “Ɛ Ala batuma saraxa badeni ito nan yɛtagi naxan Yerusalɛn taani.” 23Iki, ɛ nun n kanna Asiriya mangan xa lan fena nde ma, n soon wuli firin soɛ ɛ yii, xa ɛ nɔɛ soo ragine sɔtɛ. 24Ɛ mi n kanna kuntigi keden nɔɛ, hali naxan xurun e birin xa. Ɛ lannayaan saxi Misiran yi soo ragine nun wontorone nan ma fe ra. 25A yɛtɛna, n faxi yireni ito kaladeni Alatala sagoon nan xanbi ba? Alatala yɛtɛɛn nan a falaxi n xa, a n xa sa yamanani ito yɛngɛ, n yi a raxɔri.’ ”
26Nayi, Eliyakimi, Xiliki a dii xɛmɛn nun Sebena nun Yowa yi a fala sofa kuntigin xa, e naxa, “Falan ti nxu xa Arami xuini, amasɔtɔ nxu a mɛma. En nama falan ti Heburu xuini yamaan yi a mɛ naxanye taan nabilinna yinna xuntagi.” 27Sofa kuntigin yi e yabi, a naxa, “N kanna n nafaxi ɛ tan nun ɛ kanna nan gbansan ma falani itoe tideni ba? Muxun naxanye dɔxi yinna xuntagi, ne fan xa a mɛ nɛn bayo ne fan e gbiin donma nɛn, e yi e xɔnla min ɛ xɔn yɛngɛni.”
28Nayi, sofa kuntigin to a maso, a yi a xuini te Heburu xuini, a naxa, “Ɛ manga gbeen xuiin namɛ, Asiriya mangana! 29Mangana ito nan falaxi, a naxa, ‘Ɛ nama tin Xesekiya xa ɛ mayenden, a mi nɔɛ ɛ rakisɛ n ma mumɛ! 30Xesekiya nama a liga ɛ yi ɛ lannayaan sa Alatala yi, a yi a fala a Alatala ɛ ratangama nɛn, a taani ito mi sama Asiriya mangan sagoni. 31Ɛ nama ɛ tuli mati Xesekiya xuiin na mumɛ, amasɔtɔ Asiriya mangana ito nan falaxi, a naxa: Ɛ bɔɲɛ xunbenla fen n na, ɛ xɛtɛ n ma, birin a yii seene nun a bogiseene donɲɛ, birin yi a ige ramaraden igen min, 32han n yi fa, n yi ɛ xali yamana gbɛtɛ yi alo ɛ gbeena, murutun nun manpa bili nakɔne yamanan naxan yi, bogiseen nun burun yamanan naxan yi, turen nun kumin yamanan naxan yi. Benun ɛ xa faxa be, ɛ sa siimayaan nan sɔtɔma mɛnni. Nayi, ɛ nama Xesekiya xuiin namɛ mumɛ, amasɔtɔ Xesekiya ɛ mayendenma nɛn a na a fala a Alatala ɛ xunbama nɛn. 33Siya gbɛtɛne alane Asiriya mangani kala nɛn e yamanan suxu feen ma ba? 34Xamata taan nun Arapada taana, ne alane minɛn? Sefarawayimi nun Hena nun Iwa, ne alane minɛn? E Samari taan xunba nɛn n yii ba? 35Yamanane alane yɛ, nde a yamanan xunba n yii? Alatala xa Yerusalɛn xunba n yii di?’ ”
36Yamaan yi dundu, e mi fala yo ti, amasɔtɔ mangan bata yi yamarini ito fi, a naxa, “Ɛ nama a yabi.” 37Eliyakimi, Xiliki a dii xɛmɛna, mangana banxi kuntigin nun Sebena, sɛbɛli tiina, e nun Yowa, Asafi a dii xɛmɛna, mangana yenla, ne yi fa Xesekiya fɛma, e yi e dugine yibɔ e ma kɔntɔfinli, e sofa kuntigina falane yɛba a xa.